Informacje ogólne

Pozyskiwanie energii alternatywnej jest obecnie bardzo popularne. Ma to związek nie tylko z faktem, że chodzi o zaoszczędzenie wielu pieniędzy, ale też nie bez znaczenia pozostaje to, że nie eksploatując tradycyjnych źródeł energii jak na przykład węgla czy gazu, znacznie polepszamy jakość swojego życia, gdyż nie zatruwamy wtedy naszego środowiska i nie korzystamy ze źródeł, które są nieodnawialne, czyli kiedyś będą musiały się skończyć. Dlatego też elektrownie wodne, wiatrowe, słoneczne i wiele innych są coraz częściej spotykane w wielu różnych krajach, w których troska o środowisko oraz własne bezpieczeństwo energetyczne jest bardzo ważna. Skupmy się tutaj nieco bliżej na tym, co może dać nam energia wiatru, która należy też do jednej z najczęściej wykorzystywanych.

Same elektrownie wiatrowe mają postać dużych wiatraków, które obracają się wolno w rytm wiejącego wiatru. Podłączone są one do specjalnych siłowni, dzięki którym można przerabiać energię wiatru na energię elektryczną, którą następnie można bez przeszkód wykorzystywać w tych samych czynnościach, które dotyczą zwykłej energii. Dlatego też jest to bardzo dobry pomysł wtedy, gdy chce się zaoszczędzić, ponieważ sam wiatr jest przecież darmowy.

Ostatnimi czasy popularnym tematem jest energia odnawialna, czyli ta którą można uzyskać z natury. Ochrona środowiska jest bardzo ważnym tematem, dlatego dość często pojawia się w mediach. Wielu naukowców skupia się na pracy nad znalezieniem rozwiązania, dzięki któremu będzie można czerpać energie bez konieczności niszczenia przy tym ekosystemów.

W górach u źródeł rzek czy nad dużymi rozlewiskami stawiane są elektrownie wodne, które w naturalny sposób, praktycznie nie ingerując w przyrodę wytwarzają energię. Woda płynie nadal tym samym korytem, ale najczęściej wpada na koło i je porusza przez co generuje energię. Dobrym sposobem na uzyskanie energii bez silnego ingerowania w środowisko są elektrownie wiatrowe, które popularne są w Holandii, ale i w Polsce można znaleźć coraz więcej wiatraków.

Energia wiatru to inaczej łapanie wiatru w wielkie skrzydła elektrownie wiatrowych stojących na dużej, otwartej przestrzeni, ponieważ w takim miejscu wiejący wiatr ma odpowiednią moc do poruszania skrzydeł elektrowni wiatrowej. Coraz więcej gmin położonych właśnie na równinach, gdzie jest bardzo mało terenów zadrzewionych inwestuje w potężne wiatraki. Jest to bardzo droga inwestycja, ale mimo wszystko opłacalna.

Ostatnie turbiny wiatrowe w szkockiej elektrowni wiatrowej mają wkrótce zostać uruchomione. Gdy to się stanie, będzie to największa na Starym Kontynencie farma wiatrowa położonej na stałym lądzie. Jak pisze BBC, zajmuje ona obszar równy powierzchni centrum dużego miasta. 140 wysokich na 110 metrów wiatraków będzie produkować ponad 300 megawatów energii. Inwestor zapowiedział już, że rozważa postawienie dodatkowych 81 turbin. Na razie wystąpiono o pozwolenie na budowę 36 masztów. Spółka chciałaby także postawić jeszcze większą elektrownię na platformie morskiej - miałaby ona produkować nawet 1800 megawatów. Lista firm zaangażowanych w ten projekt jest strasznie duża, obejmują ją mali podwykonawcy jak i duże przedsiębiorstwa zajmujące się wdrażaniem systemów wiatrowych. Skalę projektu można zobaczyć oglądając film, na którym pokazano transport części turbin do elektrowni. Film umieściłem w innym artykule na tym blogu: budowa transport wiatraka

Farma wiatrowa jest to  instalacja złożona z pojedynczych turbin wiatrowych w celu produkcji energii elektrycznej. Skupienie turbin pozwala na ograniczenie kosztów budowy i utrzymania oraz uproszczenie sieci elektrycznej.

Farmy wiatrowe mogą być lokowane na lądzie lub poza lądem. Sieć farm wiatrowych szybko rozwija się np. w Danii i Niemczech.

Zdaniem przeciwników elektrownie wiatrowe, jako uzależnione od warunków pogodowych, wymuszają na tradycyjnej energetyce utrzymywanie rezerwy mocy, tak aby w każdej chwili można było zastąpić lub uzupełnić spadek mocy dostarczanej przez elektrownie wiatrowe. Duża bezwładność czasowa elektrowni cieplnych, oraz uwarunkowania techniczne sprawiają, że muszą one pracować z pewną mocą, mimo że moc w nich produkowana nie jest potrzebna. Gdy wieje wiatr i elektrownie wiatrowe wytwarzają moc elektryczną, prowadzi do spalania mniejszej ilości węgla, a co za tym idzie mniejszej emisji gazów cieplarnianych. Sumarycznie ilość spalonych paliw kopalnych potrzebnych do budowy systemu elektrowni wiatrowych i konwencjonalnych oraz zużyte w trakcie pracy nie jest mniejsze od budowy i pracy nowoczesnego zakładu energetycznego. Zdaniem specjalistów (patrz bibliografia) rozumowanie takie jest błędne, gdyż pojawienie się mocy wytworzonej przez elektrownię wiatrową prowadzi do zmniejszenia ilości spalanego węgla dzięki automatycznym systemom regulacji mocy elektrowni węglowych.

Jednym z argumentów na rzecz budowania elektrowni wiatrowych na świecie był problem konieczności zmniejszenia emisji dwutlenku węgla do atmosfery. Jednak z ostatnich raportów organizacji Greenpeace wynika, że rozwój energetyki wiatrowej jest, jak na razie, jednym z najdroższych sposobów i wcale nie najefektywniejszym rozwiązywania tego problemu. Znacznie tańszym sposobem obniżenia emisji dwutlenku węgla jest zastąpienie części elektrowni węglowych elektrowniami jądrowymi. Mamy więc do wyboru droższą w produkcji energię elektryczną ze źródeł odnawialnych i jej niskie koszty środowiskowe lub tańszą energię elektryczną ze spalania węgla obarczoną wysokimi kosztami środowiskowymi lub energetykę jądrową mającą zerową emisję gazów cieplarnianych i związków toksycznych lecz z nie rozwiązanym do końca problemem przechowywania odpadów radioaktywnych, oraz zagrożeniem skażeniem radioaktywnym w wyniku uszkodzenia reaktora w tym szczególnie w wyniku ataku terrorystycznego.

Problem też stanowi fakt, iż wg niektórych badań farmy wiatrowe poważnie zagrażają ptactwu, zaś wzdłuż Odry przebiega szlak ich sezonowych wędrówek południkowych. Na ten problem zwracają też uwagę światowi ekolodzy , m.in. ze Szkocji i USA. Stwierdzono, że szkockie elektrownie wiatrowe przyczyniają się do ginięcia zagrożonych gatunków ptactwa (m.in. sokołów, orłów i latających na małych wysokościach drzemlików), a amerykańska organizacja pozarządowa Center for Biological Diversity policzyła, że turbiny jednej tylko lokalnej elektrowni wiatrowej zabijają corocznie nawet do 1,3 tys. latających ptaków drapieżnych. Z innych badań (m.in. duńskich, niemieckich i holenderskich) wynika natomiast, że ptaki potrafią się znakomicie dostosować do pojedynczych elektrowni wiatrowych jak i potężnych farm wiatrowych. Jeśli na drodze przelotu ptaków pojawiają się nowe elektrownie wiatrowe (bądź inne elementy mogące stanowić potencjalne zagrożenie), ptaki omijają je szerokim łukiem wykluczając możliwość kolizji lub znacznie zmniejszając możliwość jej wystąpienia. Znane są także przypadki, że ptaki niektórych gatunków zakładały gniazda na gondolach elektrowni wiatrowych, co stanowi silny dowód, że nie dochodziło do kolizji tego gatunku z łopatami wirnika turbiny wiatrowej.

Ponadto farmy wiatrowe szpecą krajobraz i nie pozwalają na wykorzystanie terenów np. w zakresie agroturystyki. Faktycznie tereny zajęte przez farmy wiatrowe mogą być używane jedynie rolniczo czy przemysłowo, a krajobraz będący elementem chronionym prawnie pozostaje przez nie zniszczony – m.in. nie jest de facto możliwe budowanie farm w parkach krajobrazowych.

Farmy wiatrowe emitują także pewien hałas. Hałas obecnie uznawany jest za zanieczyszczenie, więc wiatraki uniemożliwiają zabudowę terenu w ich najbliższym otoczeniu.

oprócz typowego hałasu (w zakresie słyszalnym) generowane są często (ale tylko w starszych konstrukcjach) przez niektóre elementy konstrukcyjne turbiny wiatrowej, zwłaszcza łopaty infradźwięki, czyli fale w zakresie częstotliwości mniejszych, od słyszalnych. W początkowym okresie rozwoju turbin wiatrowych były one rzeczywiście uciążliwe dla sąsiedztwa. Jednak zaostrzenia prawne i szybki rozwój w tej dziedzinie doprowadził do uzyskania konstrukcji prawie nieemitujących infradźwięków.

W Polsce dodatkowym elementem utrudniającym zaistnienie tego źródła energii są kłopoty wynikające z polityki energetycznej firm-odbiorców energii, które żądają zapewnienia stałej wielkości dostaw oraz fakt, że na terenie Niziny Szczecińskiej istnieje zespół elektrowni zaspokajających potrzeby tego regionu, a przesył energii ze względu na straty jest nieopłacalny. Rozwojowi energetyki wiatrowej w Polsce wydają się też nie sprzyjać przepisy prawne – szacuje się, że same wydatki dot. uzyskania pozwolenia na budowę wiatraków często stanowią nawet 25% kosztów ogólnych uruchamiania elektrowni wiatrowej natomiast możliwość uzyskania kredytów na taką budowę jest w Polsce niewielka.

Pomimo tych wszystkich (mniejszych i większych) kontrowersji, inwestorzy z Niemiec w Zatoce Pomorskiej chcą zbudować jedną z największych na świecie farm wiatrowych: 35 kilometrów na wschód od Rugii ma stanąć ok. 200 zakotwiczonych w dnie morskim wiatraków, których łączna moc zainstalowana ma docelowo wynieść ok. 1 GW. Projektanci tego przedsięwzięcia zapewniają, że zadbali o to, by wiatraki nie kolidowały z trasami przelotu ptaków ani z międzynarodowymi szlakami żeglugi. Całość ma być ukończona do 2010 roku.